درسته زمانیکه دیگه نیاز به درمان نیست و بهبودی حاصل میشه، اغلب داروها ناگهانی قطع میشوند ولی دوز مصرف بعضی داروها باید بجای قطع ناگهانی کاهش پیدا کنند (برای جلوگیری از سندرم ترک فیزیولوژیک یا عود بیماری! )
سندرم ترک فیزیولوژیک زمانی اتفاق می‌افته که یک داروی اگزوژن مکانیسم بازخورد فیزیولوژیکی طبیعی بدن رو مختل بکنه و بعد به طور ناگهانی قطع بشه. به عنوان مثال کاهش سنتز هورمون‌ها (مثلاً با کورتیکواستروئیدها)، تنظیم مثبت گیرنده‌های آدرنرژیک پس از درمان مزمن با آنتاگونیست‌های گیرنده آلفا یا بتا آدرنرژیک (داروهایی مثل آتنولول، پرازوسین، تربوتالین)، هیپرگاسترینمی پس از درمان مزمن با مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI) ، این اصطلاحات نگرانتون نکنه چون با جزئیات در ادامه توضیح میدیم
تازه هر چی دوزهای بالاتر و مدت طولانی تری این 7 دسته دارویی مصرف بشن، قطع ناگهانی آنها عوارض شدیدتری ایجاد میکنند
استراتژی های کاهش دوز داروها در سگ و گربه
که شامل میزان کاهش توصیه شده دارو در هر مرحله و طول مدت نگهداری دوز کاهش یافته قبل از کاهش بعدی است
درعمل کاهش دوز در سگ ها و گربه ها می تواند از 10٪ تا 25٪ باشد و دوز جدید برای 1 تا 4 هفته حفظ شود
مواردی که در هنگام انتخاب پروتکل کاهش دوز مصرف دارو در سگ و گربه ها،باید در نظر گرفته شوند:
مدت درمان دارویی چقدر است؟
اگر کوتاه (<2-3 ماه) یعنی کمتر از دوتا سه ماه : کاهش دوز سریع
اگر طولانی (بیش از 2-3 ماه): کاهش دوز آهسته
آیا در صورت قطع ناگهانی داروعواقب عود بیماری تهدید کننده زندگی است؟
نه (مثلاً آتوپی): کاهش دوز سریع
بله (به عنوان مثال، کم خونی همولیتیک ناشی از سیستم ایمنی، اختلال شدید تشنج): کاهش تدریجی
آیا درمان های دارویی همزمان برای یک بیماری استفاده می شود؟
بله (به عنوان مثال، بیمار مبتلا به کم خونی همولیتیک ناشی از سیستم ایمنی که چندین سرکوب کننده سیستم ایمنی دریافت می کند):
کاهش متوسط تا سریع
خیر: کاهش دوز آهسته
در زیر 7 کلاس دارویی وجود دارد که لازم است برای جلوگیری از سندرم ترک فیزیولوژیک و/یا عود بیماری در سگ‌ها و گربه‌ها دوز مصرفی آهسته کاهش یابد
-
1. کورتیکواستروئیدها
سندرم ترک فیزیولوژیک
کورتیکواستروئیدهایی که روزانه به مدت بیش از 2 تا 3 هفته در دوزهای بالاتر از دوز فیزیولوژیک (پردنیزون یا معادل آن، > 0.25 میلی گرم بر کیلوگرم) تجویز شده اند، باید برای جلوگیری از سندرم ترک فیزیولوژیک از قطع مصرف ناگهانی پرهیز و دوز مصرفی تا زمان قطع شدن کاهش یابد. قطع ناگهانی آن می تواند علائم هیپوآدرنوکورتیکیسم را سرعت ببخشه زیرا گلوکوکورتیکوئیدهای اگزوژن محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال را سرکوب می کنند و سنتز کورتیزول را کاهش می دهند
عود بیماری
در موارد بیماری های ناشی از سیستم ایمنی (به عنوان مثال، کم خونی همولیتیک ناشی از سیستم ایمنی) و کمتر تهدید کننده زندگی [به عنوان مثال، آتوپی]) که با درمان کورتیکواستروئیدی کنترل می شود، قطع ناگهانی کورتیکواستروئیدها می تواند منجر به عود مجدد شود.
-
2. سرکوب کننده های ایمنی به غیر از کورتیکواستروئیدها
عود بیماری
در موارد بیماری های ناشی از سیستم ایمنی که به اندازه کافی توسط داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی کنترل می شوند (مانند سیکلوسپورین A، مایکوفنولات، لفلونوماید)، قطع ناگهانی درمان دارویی می تواند منجر به عود مجدد شدید شود. داروها باید به آرامی کاهش یابند و علائم بالینی کنترل شود
-
3. داروهای ضد تشنج
عود بیماری
قطع ناگهانی داروهای ضد تشنج (به عنوان مثال، بنزودیازپین ها، باربیتورات ها، آنالوگ های اسید گاما آمینوبوتیریک) با سندرم های ترک، از جمله حملات صرع در سگ ها همراه است. مدت زمان کاهش دوز در کمتر از 3 ماه در انسان سریع در نظر گرفته می شود و خطر بیشتری برای ایجاد صرع یا تشنج خوشه ای وجود دارد. توصیه های علمی و مقاله ای برای کاهش دوز مصرفی سگ ها و گربه ها در دسترس نیست و اینکه آیا قطع ناگهانی داروهای ضد تشنجی که برای ضد دردی در سگ ها یا گربه ها استفاده می شود می تواند تشنج را تشدید کند، ناشناخته هست
-
4. بازدارنده های پمپ پروتون
سندرم ترک فیزیولوژیک
PPI ها تولید اسید معده را سرکوب می کنند و در نتیجه عدم بازخورد ترشح گاسترین را مهار می کنند. هیپرگاسترینمی ناشی از هیپرتروفی سلول جداری و هیپرپلازی متناسب با طول مدت درمان PPI ایجاد می کند. اسیدیته برگشتی به دلیل فعالیت قوی سلول جداری در غیاب PPI می تواند باعث سوزش سر دل، سوء هاضمه و نارسایی در انسان به دنبال قطع ناگهانی PPI شود.
-
5. سمپاتولیتیک ها (آنتاگونیست های گیرنده آلفا و بتا آدرنرژیک)
سندرم ترک فیزیولوژیک
قطع ناگهانی آنتاگونیست های گیرنده آدرنرژیک با افزایش برگشتی در حساسیت گیرنده همراه با اثرات احتمالی روی اندام های انتهایی (مانند سیستم قلبی عروقی) همراه بوده است. به عنوان مثال، قطع ناگهانی آنتاگونیست بتا آدرنرژیک (مثلا آتنولول) می تواند منجر به تاکی کاردی برگشتی شود، و قطع ناگهانی یک آنتاگونیست آلفا آدرنرژیک (مثلا پرازوسین) می تواند منجر به افزایش فشار خون شود. با قطع تدریجی دارو می توان از این اثر برگشتی جلوگیری کرد
-
6. مواد افیونی
سندرم ترک فیزیولوژیک
مواجهه مزمن با مواد افیونی، گیرنده های مواد افیونی را از طریق یک سری مسیرهای سلولی حساسیت زدایی می کند و در نهایت منجر به وابستگی فیزیکی می شود. وابستگی به مورفین به طور تجربی در سگ‌ها از طریق تجویز دوزهای بالا دو بار در روز به مدت 5 تا 9 روز متوالی تولید شد پس پروتکل کاهشی دوز مصرف اپیوئیدها برای سگ‌ها و گربه‌هایی که بیش از 2 با مواد افیونی درمان میشوند، باید مراعات شود
علائم بالینی ترک مواد افیونی در سگ ها شامل استفراغ، اسهال و لرزش است
-
7. داروهای اصلاح کننده رفتار
سندرم ترک فیزیولوژیک
در انسان، قطع ناگهانی مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین، داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای و داروهای ضد روان پریشی می تواند منجر به علائمی شود که شامل تعریق، اختلالات گوارشی، بی قراری، بی قراری، اختلال خواب، علائم شبیه آنفولانزا، گیجی، تشنج و توهم می شود.
پس بهتر است کاهش دوز این داروها در سگ و گربه ها نیز با احتیاط انجام شود
با این حال، فلوکستین به دلیل نیمه عمر طولانی حذف (33-64 ساعت) متابولیت فعال نورفلوکستین در سگ، نیازی به کاهش ندارد.
